Na cmentarzu Antokolskim w Wilnie grupa Polaków sukcesywnie porządkuje zaniedbaną i zapomnianą kwaterę Pułku 4. Ułanów Zaniemeńskich. W pracach bierze udział również polska młodzież. Jak poinformował Andrzej Rosiński z Facebookowej grupy „Polacy w Wilnie” na ten rok zaplanowano także wizytę specjalistów z Instytutu Pamięci Narodowej ze sprzętem do poszukiwania miejsc pochówku, istnieją bowiem poważne podejrzenia, że mogił jest tam zdecydowanie więcej od tych, na których ustawiono nagrobki.
„Inicjatywa pojawiła się dość nieoczekiwanie, w ubiegłym roku przyjechała do Wilna pani Yvette Popławska z Brukseli, która zorganizowała tutaj w Litewskim Sejmie czytanie Ballad i Romansów Adama Mickiewicza, przy tej okazji 'zaraziła’ mnie pomysłem zaopiekowania się kwaterą wojenną żołnierzy polskich poległych w wojnie z bolszewikami w 1920. Spoczywa tam m.in. brat generała Stanisława Maczka” – mówi portalowi awpe.pl Andrzej Rosiński wskazując, iż „są to groby na cmentarzu Antokolskim z krzyżami z betonu porastającymi mchem który potrafi skutecznie beton niszczyć”, a „tych mogił jest przeszło tysiąc”.
„Kiedy zorganizowałem grupę inicjatywną poprzez założoną przez mnie na Facebooku grupę „Polacy w Wilnie” otrzymałem informację od Konsul Ambasady RP w Wilnie p. Irminy Szmalec, iż strona polska wyasygnowała fundusze na renowację tej kwatery i poprosiła nas o pomoc w porządkowaniu kwatery garnizonowej Pułku 4. Ułanów Zaniemeńskich” – relacjonuje.
„W porządkowaniu kwatery uczestniczyło do tej pory szesnaście osób w przedziale wiekowym od lat pięciu do wieku dojrzałego, uczestniczyli w tym także wileńscy harcerze oraz pracownicy Konsulatu RP” – podkreśla Rosiński.
„Udało się nam do tej pory usunąć samosiejki krzewów oraz część liści zalegających przez wiele lat, miejscami była to półmetrowa warstwa. Po uporządkowaniu całości zasiejemy trawę, ponieważ kwatera położona jest na stoku i po uprzątnięciu liści zostanie 'goła’ ziemia podatna na działanie deszczu” – mówi.
„Następnie w tym roku zaplanowana jest w Wilnie wizyta specjalistów z IPN ze sprzętem do poszukiwania pochówków bez ingerencji mechanicznej, prawdopodobnie część grobów nie została zachowana i trzeba zlokalizować miejsca” – dodaje.
Po zakończeniu prac Polacy zawieszali na każdym już uporządkowanym grobie biało-czerwoną szarfę.
4. Pułk Ułanów Zaniemeńskich został sformowany 1 listopada 1918 roku w Warszawie. Na początku 1919 roku walczył w wojnie polsko-ukraińskiej w rejonie Lwowa. Przekierowany do Białegostoku, w maju pułk został uzupełniony i jako pierwsza większa polska jednostka przekroczył linię rzeki Niemen. Na pamiątkę tego wydarzenia do nazwy pułku dołączono słowo „Zaniemeńskich”. Wziął udział w jednej z pierwszych polskich operacji wojskowych podczas wojny polsko-bolszewickiej – zajęciu Wilna w kwietniu 1919 roku. W wojnie z bolszewikami stoczył wiele bitew, z których najsłynniejsza była bitwa pod Hrebionką 9 lipca 1920, podczas której rozbił trzy pułki Armii Czerwonej. Następnie dotarł na przedpola Warszawy, by wziąć udział w polskiej kontrofensywie.
Anna Wiejak